www.wikidata.id-id.nina.az
Bahasa Bakumpai adalah sebuah bahasa dalam rumpun bahasa Barito Raya yang dituturkan oleh suku Bakumpai maupun suku Dayak Bara Dia Suku Dayak Mengkatip yang mendiami aliran sungai Barito di Kalimantan Tengah dan Kalimantan Selatan Indonesia 1 2 Bahasa BakumpaiDituturkan diIndonesiaWilayah Kalimantan Tengah Kalimantan Selatan Kalimantan TimurEtnisBakumpaiPenutur135 297 kalteng 20 609 Kalsel Rumpun bahasaAustronesia Indonesia BaratBarito RayaBarito Raya Barat DayaBakumpaiKode bahasaISO 639 3 a href https iso639 3 sil org code bkr class extiw title iso639 3 bkr bkr a Portal Bahasa L B PWBantuan penggunaan templat iniBahasa Bakumpai merupakan bahasa suku Dayak di daerah DAS Barito Dayak yang mendapat pengaruh bahasa Banjar Bahasa Bakumpai juga memiliki sejumlah peribahasa 3 Penutur bahasa Bayan menggunakan bahasa Bakumpai jika berbincang dengan non penutur bahasa Bayan 4 Kesamaan leksikal bahasa Bakumpai terhadap bahasa lainnya yaitu 75 dengan bahasa Ngaju dan 45 dengan bahasa Banjar 5 Daftar isi 1 Perbandingan antara bahasa Bakumpai Ngaju dan Indonesia 2 Perbandingan bahasa Bakumpai Indonesia dan Banjar 3 Lihat pula 4 Referensi 5 Pranala luarPerbandingan antara bahasa Bakumpai Ngaju dan Indonesia Sunting nbsp Bahasa Bakumpai no 8Bakumpai Ngaju IndonesiaJida Dia TidakBeken Beken BukanPai Pai Kakikueh Kueh manabi kueh bara kueh dari manaHituh Hetuh Sinisi Hituh Intu Hetuh disiniBi Bara dariKejaw Kejaw JauhTukep Tukep dekatKuman Kuman MakanMihop mihup Mihop minumlebu Lewu KampungBatatapas Bapukan Mencuci pakaianContoh kalimat Bi kueh asal lebu uluh Bakumpai te Bakumpai Bara kueh asal lewu oloh Bakumpai te Ngaju Tumatan mana asal banuanya urang Bakumpai nangitu Banjar Dari mana asal daerah orang Bakumpai itu Indonesia Melihat perbandingan di atas dan kondisi riil yang ada di daerah pemukiman suku Bakumpai di sepanjang sunagi Barito Kapuas Katingan dan Mahakam dapat dikatakan bahwa 90 orang bakumpai mengakui bahwa asal muasal mereka daru Suku Dayak Ngaju Tetapi perkembangan sejarah dan agamalah terutama Agama Islam yang mayoritas mereka peluk yang menyebabkan mereka lebih suka disebut suku bakumpai saja tanpa menyebutkan Dayak hal itu dikarenakan suku Dayak yang lain masih memeluk agama tradisi atau agama lainnya Menurut Abi Zakky Setiawan 2008 Suku Bakumpai Mengkatip dan Berangas mempunyai hibungan dengan suku Melayu Banjar yang secara geogaris lebih dekat terutama dari daerah Banua Enam di Kalimantan Selatan dibandingkan dengan suku Induknya Dayak Ngaju di DAS Kapuas Kahayan dan Katingan di Kalimantan Tengah Bahkan suku Bakumpai yang berada di luar tanah airnya sering diidentifikasi sebagai orang Banjar Perbandingan bahasa Bakumpai Indonesia dan Banjar SuntingNomor Bahasa Bakumpai Bahasa Indonesia Bahasa Banjar1 alih pindah alih2 aran nama ngaran3 ampah gantung gantung4 apa ayah abah5 alang lihat lihat janak itih6 andung pelampung pelampung7 ambul muncul ambul muncul dari air 8 ampi rupa9 asai kira10 andau hari hari11 asu anjing h adupan12 awen mereka buhannya13 aweh siapa siapa14 atei hati hati15 ansep asap kukus16 apui api api17 auh kata18 amun kalau19 atawa atau20 awi karena21 akam untukmu22 ading adik23 arak iring iringan ba arak24 ayum kepunyaan ampun25 amang paman amang26 aken keponakan kamanakan27 ampin tampang28 amak tikar29 ayu mari30 akan untuk gasan31 are banyak32 ahei katanya ujarnya33 awan awan34 bawi perempuan bibinian35 bakei kera warik36 bahanyi berani wani37 bisa basah38 wisa bisa wisa39 balawa bersih40 bahat ikat babat41 buli kembali bulik42 bujur betul bujur43 baleh balas balas44 bakas tua tuha45 biwih bibir46 buntis betis batis47 bua buah48 buayi buaya49 bijat rusak50 bukih rajin cangkal51 bau bau52 balepah semua sabarataan53 beken bukan54 buhen mengapa55 balengkong kerongongan56 batiruh tidur guring nyenyak 57 bujang remaja58 behas beras59 beut berot60 bensuh kenyang61 balau rambut62 bahan bahu63 balasu panas64 bahandang merah habang65 baha barah66 balanai belanga67 binantu menantu minantu68 bangah terbuka69 hindai belum balum70 buyut buyut71 bungul bodoh bungul72 badengen tuli bangang73 babute buta74 buntut ekor buntut75 lumbuk lombok76 baluh labu waluh77 bilik kamar78 bahenda kuning79 catuk pukul catuk80 cikang cabang cikang81 cakah sombong cakah82 cangker cangkir83 caruman beritahu habari84 cakakah sombong85 camplon kapal86 caramin cermin caramin87 culas curang culas88 cara cara89 duruh jatuh gugur90 dasau bunyi air dasau bunyi air deras 91 dinu ambil jumput92 due dua93 danda denda94 duhi duri95 duhup tolong96 danum air97 depe depa dapa98 dawen daun99 dumah datang100 dinun dapat101 dipah seberang subarang102 dehen kuat103 dawat tinta tintah104 duit uang duit105 dampar berhamburan badampar basapai106 durum teduh107 daha darah108 duan dapat109 deruh gaduh abut110 dakap dekap ragap111 daras keras112 dalem dalam113 etun angkut114 eton baeton angkat mengangkat 115 ekei jemur116 epat empat117 ela jangan118 tanau tadi119 empu mertua mintuha120 ekei jemur121 ela jangan122 ensei dayung123 ensu cucu124 eweh siapa125 gawi bekerja bagawi126 gurai terluka sedikit Gores gurai127 gilau cari128 gusuk gosok kusuk129 guyur meluyur130 gasak cepat131 gampir berdempet132 gite lihat133 gampur gempur134 gau cari135 galar memberi gelar136 gapit apit gapit137 gutuk getok138 gagutuk kue getuk139 guduh pisang goreng140 gaguduh pisang goreng gaguduh141 gayau garu142 ganang ingat ganang143 gin juga hun144 gayar merayap bakayakat145 guti kutu146 garagaji gergaji gagaji147 gurinding alat bunyi bunyi dari sembilu148 gabung bergabung149 gita getah150 gawin gawi pekerjaan gawian151 gitan kelihatan152 gana urusan perkara153 getem ketam Panen Padi ngatam154 gantau kanan155 gagiren latah156 getu putus pagat157 galing guling158 handang merah habang159 hantas pintas hantas160 halau lewat lalu161 hanyi berani wani162 heka sulit ngalih163 hining dengan lawan164 hejan tangga165 handipe ular166 hai besar ganal Banjar lawas basar167 hiau bunyi168 hapa pakai puruk rasuk169 handai belum170 huang dalam171 hamparaya kapan pabila172 himang luka173 hewa rebah tumbang174 hamun tumbang175 handau siang176 hadangan kerbau h adangan177 hamelem malam178 hanjeu pagi baisukan179 hengai selesma Pilek salismaan180 harian belakangan badudi181 hetang geli tertawa mangalangkang182 huma rumah183 hambaruan roh184 helu n dulu dahulu185 hindai belum186 hanya delapan187 hatue laki laki lakian188 hanyewu pagi baisukan189 halemei sore kamarian190 haban sakit garing191 hatulan cerai sarak192 haguet berangkat tulak193 hunjun atas194 heka sulit susah ngalih195 insek tanya takun196 inu ambil197 imbit bawa hangkut198 ije satu sabuting asa bilangan 199 isut sedikit200 injam pinjam injam201 iye dia inya202 ikau kamu kamu kawu203 iyuh ya i ih inggih halus 204 itah kita205 ije tatu saudara sepupu sekali206 ijekalambutan saudara sekandung207 ina simpan208 ite mite lihat itihi209 jangkut kelambu210 jahawen enam211 juluk kasihkan bariakan212 jalan jalan213 jaja dijaja214 jida tidak kada215 jukung perahu jukung216 jangkut kelambu217 jandan sehari218 jandan jandanan sehari harian219 jeleme kemarin ari samalam220 jeu besok isuk221 jara jera jara222 jagau jantan jagau223 jalatien sembilan224 jihi tiang tihang225 jadi sudah226 jaka umpama jaka227 jawau ubi kayu jawaw ada juga yang bilang gumbili228 ju baha bahu229 juhu sayur yang sudah dimasak kuah gangan230 jela lidah ilat231 jahai jarang232 jipen pembantu rumah tangga babu233 julak paman julak saudara tertua ayah ibu 234 jual jual235 kesah ceritera236 kalat kelat kalat237 kehu bakar cucul salukut238 kawal kawan kawal239 kibil potong tatak240 kempang tarik juhut241 kinan makan242 kubit cubit kibit243 karabut rabut244 kuyak koyak245 kate begitu246 kekeh takut kutan247 kaput gelap kadap248 katuh begini damini kaya ini camini249 kurik kecil halus250 kejau jauh251 kibit cubit kibit252 keleh baik sembuh253 kilau bagaimana254 kareh nanti kaina kina kena255 kenceng kuali256 kabehu cemburu manimburu257 kahana larang258 kalat kelat259 kipit sempit kipit260 kandal tebal kandal261 kahang pinggang262 kasinge gigi263 kaka kakak264 kepus panau265 kenceng periuk266 kapehe atei sedih hati marista267 kadundung kedondong268 kanas nenas kanas269 kuritis dicubit sedikit dengan satu jari270 kilau seperti271 kanih di sana272 kueh di mana di sana273 kahit kencing kamih274 kuman makan275 kamburi kemudi276 kartak jalanan277 kareh nanti278 laku minta279 lasu panas280 lauk ikan iwak281 lunta jala lunta282 lukah lukah lukah283 luja ludah liur284 lime lima285 lait marahi sariki286 lihi tinggal287 lange tangan288 lemei kemarin ari samalam289 laga lebar290 lindung belut walut291 lingkau dahi292 lalangitan langit langit293 lukap lenge telapak tangan294 lanseh lantai295 lawang baun pintu lawang296 balingkang jendela lalungkang297 lebu kampung298 lapas lepas lapas299 labih lebih labih300 likur belakang301 lelep tergenang air tenggelam calap caram302 laju cepat hancap303 lasah lantai304 lasut andau terik matahari panas manggantang305 larang mahal larak306 liuk rusuk307 munu bunuh308 mihap minum309 melai diam310 mangat nyenyak nyanya guring batiruh311 mikeh takut kutan312 mekeh kalau amun313 mamek ayam314 mate mata315 mandui mandi316 minsik bangun317 mananjung berjalan318 menter berbaring barabah319 matandau matahari320 malem malam321 mama saudara ayah322 mahamen malu323 manuk ayam324 munduk duduk325 musti pasti musti326 maku mau327 mite melihat328 manang menang329 malang melihat330 muta muntah331 mamani buang air besar bahira332 meteng ikat333 misik bangun334 maja bertamu ba ilang335 mendai naik336 matei meninggal337 male kemarin ari samalam338 muhun turun339 narai apa nangapa Napa kaya apa340 nipis tipis nipis341 nyame mulut muntung342 nyat leher gulu343 nduan ambil mengambil jumput344 nanjung pergi jalan tulak345 ngaju mudik ulu346 ngawa hilir ilir347 ngambu atas348 349 nyelu tahun350 nyumap diasapkan351 nunda dorong tunjul352 nahap tegap nahap353 nupi mimpi354 peter baring barabah355 panghung pukul catuk pangkung pukul pakai kayu bakar 356 patei matikan mati i357 peteh pesan pesan358 puser pusat359 pai kaki360 bapai berkaki361 pansa ganggu362 pili beli363 paluwa keluar364 pisi pancing365 pere berapa366 pusa kucing367 parei padi368 peteh pesan369 penda bawah370 paung benih371 pupus pupus372 pinding telinga373 palipis kening374 pangkit gigit375 petak tanah376 penu penuh377 pisi kail378 pandak pendek379 pahayak hayak bersama380 papa kotor381 papa ampi jelek382 pahari saudara383 pea kapan384 papui panggang385 paung bibit386 peteng ikat387 pehe sakit388 penda bawah389 pisi panjang390 pisik bangunkan391 parahan perlihatkan392 pangkung pukul393 pulut ketan394 pilanduk kancil395 pancok rujak396 rake cepat397 rapi menanak nasi398 ramu mengumpulkan kayu399 rangah sembarangan400 rubut copot401 rabut rebut402 racik potong kecil kecil403 rancak sering404 rahat sedang405 ringging rinjing406 randah rendah407 rawa tegur sapa408 rupa rupa wajah409 rukui menyusuri410 ramuk ramuk411 rakat rukun412 rami ramai413 ramu n barang414 racap rapat415 rantai kalung416 rega harga417 rangat pecah sedikit418 rajaki rejeki419 raung nisan orang mati420 rakung tempat padi421 rahatan sedang422 rebuk lapuk423 riuk melengkung424 sasar makin425 salawar celana426 saring disaring427 seut sebut428 sipa kunyah429 suhu suruh430 singkap tangkap431 sarah serahkan432 sahar tangguk433 sawe istri434 suduk suduk435 singngah mampir436 sambar sambar437 sanda tanda438 sasal sesal439 simpa makan sirih440 sugih kaya441 sangit marah442 sapak paha443 saratus seratus444 sinde sekali445 samandiah semua446 sahundik pucuk447 sadia sedia448 sahukan sembunyi449 sasah kejar450 sandeah semua451 saran tepi452 suhu perintah453 sium cium454 sawa n istri455 sungei sungai456 silu kuku457 sadingen dingin458 tukup dekat459 tulak pergi460 talih temui461 tanga beri462 tejek dirikan463 tetek potong464 tempu tempo465 tusul bakar466 tagui bunyi rebah467 teweng tebang468 tuhus milir di riam469 tapean lembar470 tapih sarung471 tumun turut472 teser selam473 tanjung jalan474 tengseng nafas475 tutul bintik476 tejep sodok477 tenga beri478 tusu susu susu479 mampatusu menyusui480 telo tiga talu481 tandu kakak482 talik tarik483 tatawa tertawa484 tapandir berbicara485 tuyuk tumpuk486 tukep dekat487 tamunie kadang kadang488 tikas hingga489 tame masuk490 tiruh tidur491 tanai perut492 tewu tebu493 tujah pingsan494 teyah kering495 tapa bersamadi496 tahi lama lawas497 tanan tadi498 tenah tadi499 tampa buat bikin500 tumbang muara muhara501 tau bisa502 telu tiga tiga503 tana sawah kebun504 tabela muda anum505 tabala peti mati506 tampalawai dini hari507 uler ulat508 ulun saya ulun509 ujur benar bujur510 usuk dada511 uei rotan512 uyah garam uyah513 uma ibu uma514 utin balengkong anak tekak butuh rakungan515 uei rotan516 uluh orang517 utuk sekarang518 ulanda Belanda519 ukai tempat520 ujan hujan521 upih kelopak pinang522 uju tujuh523 umba ikut umpat524 utan hutan525 umbet berhenti526 ujar kata527 utek otak528 uka kakak529 ukan tempat530 ulih dapat sanggup531 ewei rotan paikat532 wadai kue wadai533 waluh labu waluh534 wadi ikan wadi wadi535 waras batas watas536 wah wah537 wajik wajik wajik538 wada hina wada539 yaweh siapa540 yaku saya aku ulun541 yete yaitu542 yatak otak utakLihat pula SuntingBahasa Berangas Bahasa NgajuReferensi Sunting Salinan arsip Diarsipkan dari versi asli tanggal 2012 11 14 Diakses tanggal 2023 07 06 Inggris Bakumpai Language Indonesia Santosa Imam Budhi 2009 Kumpulan Peribahasa Indonesia dari Aceh sampai Papua IndonesiaTera hlm 56 ISBN 9789797750619 ISBN 979 775 061 2 Inggris Wurm Stephen Adolphe 1996 Atlas of languages of intercultural communication in the Pacific Asia and the Americas Walter de Gruyter hlm 706 ISBN 3110134179 Parameter coauthors yang tidak diketahui mengabaikan author yang disarankan bantuan ISBN 978 3 11 013417 9 Languages of Indonesia Kalimantan Pranala luar Sunting Indonesia Wow Bahasa Bakumpai Jadi Kebanggaan pranala nonaktif permanen Kamus Bakumpai 1 Kamus Bakumpai 4 Diperoleh dari https id wikipedia org w index php title Bahasa Bakumpai amp oldid 23830441