www.wikidata.id-id.nina.az
Luak Tanah Datar atau disebut Luak Tanah Data dalam bahasa Minangkabau merupakan salah satu kawasan konfederasi dari beberapa Nagari yang ada dalam wilayah kebudayaan Minangkabau Bersama dengan Luak Agam dan Luak Limo Puluah dikenal dengan nama Luak Nan Tigo yang berarti Luak yang tiga 1 2 Balairung Sari di Nagari Tabek Kawasan Luak Tanah Datar merupakan kawasan utama dalam tradisi masyarakat Minangkabau tempat kedudukan Yang Dipertuan Pagaruyung atau Raja Alam Minangkabau Masyarakatnya umumnya menganut kelarasan Koto Piliang kelarasan atau aturan yang digagas oleh Datuk Katumanggungan Sedangkan Kelarasan Bodi Caniago yang digagas Datuak Parpatiah nan Sabatang memiliki basis pengikut di Limo Kaum Daftar isi 1 Etimologi 2 Sejarah 3 Wilayah 3 1 Rantau 4 Daerah yang dinamai menurut Luak Tanah Datar 5 RujukanEtimologi SuntingTidak ada data yang pasti tentang asal usul nama Tanah Datar ini Namun ada sebuah penafsiran lain dari penggunaan nama Tanah Datar ini yaitu sebenarnya bermaksud Tak Nan Data dalam bahasa Minangkabau yang berarti tidak ada yang datar Pengertian ini bertentangan dengan maksud Tanah Datar Hal ini mengingat pada kawasan Luak ini memang sulit ditemukan tanah yang datar malah kondisi geografis kawasan ini berbukit dan berlembah sehingga maksud tidak ada tanah yang datar tentu lebih tepat untuk kondisi geografis kawasan luak ini Sejarah SuntingLuak Tanah Datar merupakan Luak yang pertama kali didirikan sehingga disebut Luak Nan Tuo yang berarti Luak yang tua Banyak peninggalan sejarah yang ditemukan di Luak ini seperti Sawah Satampang Baniah Lurah Nan Indak Barangin Galundi Nan Baselo Batu Batikam Balai Nan Panjang dan Kuburan Panjang Beberapa di antaranya bahkan merupakan peninggalan purbakala Penduduk Luak Tanah Datar pada awalnya didominasi oleh pendatang asal India Selatan 3 Ini dibuktikan dengan banyaknya gelar bernuansa India yang dipakai oleh Datuk di Minangkabau seperti Maharajo yang berasal dari kata Maharaj dan Rajo Indo yang berasal dari kata Rajendra 4 Di Luak ini terdapat pemukiman penduduk bernama Nagari Pariangan yang oleh masyarakat Minangkabau diyakini sebagai Nagari pertama di Minangkabau Kerajaan pertama di Minangkabau pun juga terdapat Luak ini bernama Kerajaan Pasumayan Koto Batu 5 Dari Luak Tanah Datar inilah kemudian orang Minangkabau berkembang dan berpindah ke daerah lain seperti Luak Limo Puluah dan Luak Agam 6 Wilayah SuntingWilayah Luak Tanah Data meliputi daerah di sekitar kaki gunung Marapi bagian selatan sampai ke kaki gunung Sago bagian timur Nagari nagari yang termasuk ke dalam wilayah Luak Tanah Datar ini adalah 7 Tampuak Tangkai Pariangan Salapan Koto Pariangan Padang Panjang Guguak Sikaladi Koto Tuo Tanjuang Limau Sialahan Batu Basa Tujuah Langgam di Hilia Galogandang Padang Lua Turawan Balimbiang Kinawai Sawah kareh Bukik Tamasu Padang pulai Limo Kaum Duo Baleh Koto Dusun Tuo Balah Labuah Balai Batu Kubu Rajo Piliang Ngungun Panti Silabuak Ampalu Parambahan Cubadak Supanjang Pabalutan Sawah Jauah Rambatan Tabek Sawah Tangah Sambilan Koto di Dalam Tabek Boto Salagondo Baringin Koto Baranjak Lantai Batu Bukik Gombak Sungai Ameh Ambacang Baririk Rajo Dani Tanjuang Nan Tigo Lubuak Nan Tigo Tanjuang Alam Tanjuang Sungayang Tanjuang Barulak Lubuak Sikarah Lubuak Simauang Lubuak Sipurai Sungai Tarab Tujuah Batu Limo Batu Tigo Batu Ikua Kapalo Kapak Randai Gombak Katitiran Koto Tuo Pasia Laweh Koto Baru Rao Rao Salo Patir Sumaniak Supayang Situmbuak Gurun Ampalu Sijangek Koto Badampiang Langgam Nan Tujuah Labutan Sungai Jambu Batipuah Nagari Gadang Tanjuang Balik Sulik Aia Singkarak Saniang Baka Silungkang Padang Sibusuak Sumaniak Suraso Batipuah Sapuluah Koto Batipuah ateh Batipuah Baruah Andaleh Sabu Pitalah Bungo tanjuang Tanjuang barulak Batu Taba Sumpu Gunuang Rajo Padang Laweh Malalo Guguak Malalo Gunuang Paninjauan Jaho Tambangan Singgalang Aia angek Pandai Sikek koto Laweh Koto baru Panyalaian Bukik surungan Lintau Buo Sambilan Koto Batu Bulek Balai Tangah Tanjuang Bonai Tapi Selo Lubuak Jantan Buo Pangian Taluak Tigo Jangko Rantau Sunting Rantau Nan Kurang Aso Duo Puluah Rantau Kampar Kiri Rantau Piaman Laweh Rantau Padang Rantau Pasisia Rantau Batang HariUjuang Darek Kapalo Rantaunya Anduriang Kayu Tanam Guguak Kapalo Hilalang Sumpu Kudus Tujuah Koto Sungai Lansek Alam Surambi Sungai PaguDaerah yang dinamai menurut Luak Tanah Datar SuntingTanah Datar Kunto Darussalam Rokan Hulu Tanah Datar Tapung Hulu Kampar Tanah Datar Muara Badak Kutai Kartanegara Tanah Datar Rengat Barat Indragiri Hulu Tanah Datar Pekanbaru Kota Pekanbaru Datuk Tanah Datar Batu BaraRujukan Sunting Idrus Hakimy Dt Rajo Penghulu 1994 Rangkaian Mustika Adat Basandi Syarak di Minangkabau Remaja Rosdakarya ISBN 979 514 362 X Luhak dan Rantau Diakses pada 31 Desember 2011 Idris Abdul Samad 1990 Payung Terkembang Kuala Lumpur Pustaka Budiman Tambo Alam Minangkabau Penghapusan Sejarah dan Kekacauan Logika 17 November 2011 Diakses pada 31 Desember 2011 Ampera Salim Zulkifli 2005 Minangkabau Dalam Catatan Sejarah yang Tercecer Padang Citra Budaya Indonesia ISBN 979 3458 03 8 Batuah A Dt amp Madjoindo A Dt 1959 Tambo Minangkabau dan Adatnya Jakarta Balai Pustaka ukm itb ac id Wilayah Minangkabau Diarsipkan 2011 08 14 di Wayback Machine Diakses pada 16 Agustus 2011 Diperoleh dari https id wikipedia org w index php title Luak Tanah Data amp oldid 22489675